تیغ اور فرز چیست و چه کاربردهایی دارد؟
برای ساخت انواع وسیلههای چوبی و ام دی اف، افراد باید از دستگاههای مخصوص و حرفهای متناسب با کار خود استفاده کنند. این نوع از دستگاهها با طراحی مخصوصی که دارند، مناسب برای ساخت انواع مبلمان چوبی، کابینتهای چوبی و ام دی اف، میزهای چوبی و … در طرح، نقش و نگارهای مختلفی میباشند. یکی از این دستگاهها، دستگاه اور فرز میباشد که دارای سرعت گردشی بالا بوده و با نصب تیغ اور فرز روی آن، میتوان کارهایی از جمله ایجاد شیار، اتصال، براده برداری، سوراخ کاری و … را انجام داد. این نوع از تیغهها در یک نوع نبوده و در طرحهای متفاوتی برای مصارف گوناگون طراحی و تولید میشوند.
تیغ اور فرز چیست؟
تیغههای اور فرز از شفت فولادی، که روی آن پایهای برای قرار گیری تیغههای برندهی الماسه جوش خورده است، تشکیل شدهاند. این تیغهها دارای انواع مختلفی هستند که از هر کدام برای مصارف گوناگونی استفاده میشود. شفت موجود روی این تیغهها، درون کولت دستگاه قرار گرفته و با بسته شدن مهرهی شفت دستگاه، تیغ اور فرز در جای ثابت شده و مورد استفاده قرار میگیرد. از تیغههای اور فرز برای ایجاد شیارها و لبههای هفتی و گرد و طرحهای مختلف دیگر استفاده میشود. به جرات میتوان گفت بدون وجود تیغههای اور فرز، تمامی کارهای مربوط به ایجاد نقش و نگار روی چوب ناتمام میماند.
انواع و کاربردهای تیغ اور فرز
همانطور که گفتیم، بیشترین کاربرد این نوع از تیغهها برای ایجاد طرحهای مختلف و متنوع بر روی چوب و ام دی اف میباشد و به همین دلیل این نوع از تیغها در چندین طرح و مدل مختلف تولید شدهاند که افراد میتوانند بنابر نحوهی استفاده خود از آنها، از هر کدام بهره گیرند. برخی از مهمترین تیغههای اور فرز عبارتند از:
- تیغ فرز شیارزن
- تیغ اورفرز بانکی
- تیغ اورفرز پروفیل
- تیغ اورفرز پخ 45 درجه
- تیغ اور فرز دو راهه
- تیغ اور فرز پرداخت
- تیغ فرز شیار انگشتی
- تیغ فرز V شکل
در ادامه به بررسی برخی از پرکاربردترین تیغ ارههای اور فرز میپردازیم.
تیغ فرز شیارزن (Straight – Cutting Bit)
تیغههای فرز شیارزن به دلیل انتهای مکعبی شکلی که دارند، در ایجاد شیارهایی با انتهای مکعبی به کار میروند. تیغههای فرز شیار زن در سایزهای متنوع برای ایجاد شیارهای مختلفی کاربرد دارند که پراستفادهترین آنها، تیغههای ۶ و ۱۲ و ۲۰ میلیمتری هستند. تیغههای اور فرز در دو بخش کلی بدون بلبرینگ و بلبرینگ دار وجود دارند که تیغ فرز شیارزن از نوع بدون بلبرینگ میباشد.
برخی از تیغهها دارای قسمتی به نام بلبرینگ هستند که به ثابت نگه داشتن تیغ کمک کرده و وظیفهی راهنمایی و هدایت آن را بر عهده دارند. اما تیغههای بدون بلبرینگ که فاقد این کارایی هستند، باید توسط فرد اپراتور هدایت شوند.
تیغ اورفرز پخ 45 درجه (Chamfer Bit)
تیغه اور فرز پخ ۴۵ درجه مناسب برای ایجاد برشهای اریب در زاویهی ۴۵ درجه میباشند که به برش پخ نیز معروف هستند. از این برش اغلب برای حذف و گرد کردن گوشههای تیز چوب استفاده میشود. اگر دو برش پخ را در کنار هم ایجاد کنید، برش v شکل ایجاد میشود که به همین دلیل از این نوع تیغهای اور فرز برای ایجاد شیارهایی به شکل v نیز استفاده میشود.
تیغ اورفرز پروفیل (Roman Ogee Bit)
همانطور که گفتیم از تیغههای اور فرز برای ایجاد شکل و طرحهای مختلف روی چوب استفاده میشود. یکی از محبوبترین تیغهای اور فرز برای ایجاد طرحهای تزئینی و زیبا، تیغ اور فرز پروفیل است که اغلب در سایز ۶ میلیمتری کاربرد بیشتری دارد. این نوع از تیغها دارای بلبرینگ میباشند که با اتصال به انتهای تیغ، عرض برش را کنترل میکنند.
تیغ اورفرز بانکی (Rounding – Over Bit)
تیغههای اور فرز بانکی برای گرد کردن لبههای تیز چوب کاربرد دارند. این نوع تیغهها از نوع بلبرینگ دار هستند که عرض برش را کنترل میکنند. کاربردیترین سایز موجود در تیغههای اور فرز بانکی ۶ و ۱۰ میلیمتر میباشد که بر اساس میزان عمق برش تعیین میشوند.
تیغ اور فرز دو راهه (Rabbeting Bit)
تیغ اور فرز دو راهه دندانههایی به شکل ال دارد که این تیغها همچنین به تیغ فاق پلهای نیز معروف میباشند. از این نوع تیغهها برای اتصال پلهای با چوب دیگری که زاویه و دندانه یکسانی را دارد، استفاده میشود. این نوع از تیغههای اور فرز بیشتر در سایزهای 10 یا 12 میلیمتری کاربرد داشته و مجهز به بلبرینگ هستند. تیغههای اور فرز دو راهه اغلب برای اتصالات پلهای در ساخت کشوهای کابینت و کمد استفاده میشود.
تیغ فرز V شکل (V-Groove Bit)
از تیغ فرزv شکل اغلب برای ایجاد شیارهایی به شکل v در پایهی میز و کابینت، نمای خارجی کشور و … استفاده میشود. این طرح از تیغ ارهها بدون بلبرینگ بوده و کاربردیترین سایز آن ۱۲ میلیمتر میباشد که زاویه برش ۹۰ درجه نیز دارد.
نحوهی استفاده و نگهداری صحیح از تیغ اور فرز
در حین استفاده از تیغههای اورفرز توجه کنید که این تیغهها اغلب در جهت عقربههای ساعت یعنی از چپ به راست حرکت میکنند، پس سعی کنید تا برش چوب با حرکت تیغ در یک جهت باشد. در هنگام برش سعی کنید قطعه را روی خط مشخصی حرکت دهید تا باعث لب پر شدن چوب نشوید. تیغههای اور فرز برای اینکه کارایی بیشتری داشته باشند، باید به خوبی از آنها نگهداری کنید. نگهداری صحیح است از این ابزار آلات برای جلوگیری از لب پر شدن و داشتن نتیجهی کار تمیز، مهم میباشد. حتماً بعد از استفاده از این تیغهها آنها را با یک دستمال مناسب تمیز کرده و در جای مناسبی از آنها نگهداری کنید. حتماً بعد از هر بار شستشو آنها را به خوبی خشک کنید تا مرطوب نمانده و زنگ نزنند.